بررسی تحولات جزیره قشم از تشکیل حکومت صفویه تا پایان حکومت پهلوی

پایان نامه
چکیده

با ورود استعمارگران اروپایی به عرصه ی مناسبات و رقابت های سیاسی و تجاری خلیج فارس، تحولات جدیدی در این منطقه رقم خورد و به تبع آن جزایر و بنادر ایران را نیز تحت تاثیر خود قرار داد؛ از جمله ی این جزایر، هرموز و قشم بودند که با آغاز دوره ی صفویه به طور جدی درگیر منازعات سیاسی و تجاری اروپائیان گشتند. از آنجائی که این جزایر در جهت تحقق کامل حاکمیت پرتغال بر خلیج فارس و هندوستان از اهمیت ویژه ای برخوردار بود، به تصرف و ایجاد پایگاه در جزایر مذکور اقدام ورزیدند؛ تا این که در زمان شاه عباس اول، حاکمیت و تفوق پرتغال پایان یافت و انگلستان جای پای خود را در منطقه مستحکم کرد. اگرچه در دوره ی افشاریه و زندیه، جزیره ی قشم به لحاظ سیاسی تحولات خیلی مهمی را پشت سر نگذاشت، اما با آغاز دوره ی قاجاریه و با توجه به اهمیت هندوستان و قلع و قمع دزدان دریایی و برقراری امنیت در خلیج فارس، باسعیدو واقع در شمال غربی جزیره ی قشم جهت ایجاد پایگاه ی نظامی مورد توجه ی انگلستان قرار گرفت، چنان که این امر، مناقشات جدی را در روابط ایران و انگلیس به وجود آورد. با آغاز سلسله ی پهلوی، ایران سیاست فعالی در قبال خلیج فارس و مسائل آن در پیش گرفت؛ هدف اصلی اعمال این سیاست، تجدید کامل حاکمیت سیاسی و اقتصادی ایران بر آبراه مهم تنگه ی هرموز و جزایر خلیج فارس بود. در راستای این هدف، مسئله ی باسعیدو بر روابط ایران و انگلیس سایه انداخت و در نهایت با شکایت ایران به دادگاه بین المللی لاهه، یک بار دیگر حاکمیت ایران بر جزیره ی قشم، هنگام و سایر جزایر و بنادر تحقق یافت؛ با این وجود انگلستان پایگاه ی دریایی خود را به بحرین منتقل کرد و موقعیت خود را بر این جزیره تثبیت نمود، که در نهایت به استقلال بحرین انجامید. اگرچه جزیره ی قشم به لحاظ سیاسی، تحولات مهمی را پشت سر گذاشته است، اما به لحاظ تجاری و اقتصادی، این جزیره در ابتدا تحت تاثیر بندر سیراف و سپس جزایر کیش و هرموز قرار داشت و هیچ وقت به شکوفایی جزایر مذکر نرسید. با این حال تحولات اجتماعی و فرهنگی مهمی را به تبع تحولات سیاسی و اقتصادی پشت سر گذاشته، که قابل بررسی می باشد. بدین روی بررسی تحولات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جزیره ی قشم از تشکیل حکومت صفویه تا پایان حکومت پهلوی(1357ه.ش- 907ه.ق) از اهمیت وی‍‍ژه ای برخوردار است. این رساله با چنین رویکردی و با روش توصیفی و تحلیلی بر پایه ی منابع کتابخانه ای و آرشیوی به بررسی موضوع می پردازد. این رساله پس از بررسی کلیات و ویژگی های جغرافیایی، به تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جزیره ی قشم می-پردازد. واژگان کلیدی: خلیج فارس، جزیره ی قشم، باسعیدو، ایران، انگلیس.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیلی بر باغ‌سازی ایران از آغاز دوران حکومت هخامنشی تا پایان عصر پهلوی

باغ‌های ایرانی که پیشینه شکل‌گیری آن‌ها به دوره هخامنشی می‌رسد همواره ویژگی‌های طراحی آن‌ها از یک سو تحت تأثیر  برخی از خصوصیات مهم فرهنگ، مذهب و تمدن ایران و از سوی دیگر تحت تأثیر شرایط محیطی بوده است. الگوی کلی طراحی این باغ‌ها از زمان آغاز حکومت هخامنشیان تا پایان دوره قاجار بیشتر بر طرح چهارباغی استوار بوده است که در اواخر دوره قاجار و از آغاز حکومت پهلوی این نوع الگوی طراحی تحت تأثیر تجددگ...

متن کامل

زنان و موًسسات خیریه رفاهی– بهداشتی ایران از مشروطه تا پایان حکومت پهلوی دوم

ایجاد و گسترش موًسسه های خیریه نوین در دوره مشروطه پایه‌گذاری شد . از همین دوران، شمار زیادی از زنان با برپایی انجمن‌ها و جمعیت‌های مخصوص بانوان، موجودیت خود را اعلام کردند. این انجمن‌ها با صبغه سیاسی و درعین‌حال فعالیتی مخفیانه، در دوران رضاشاه و هم سو با شعارهای دولت مدرن پهلوی اول عرصه تازه‌ای یافتند که فعالیت زنان در موًسسات و انجمن‌های اجتماعی و فرهنگی را میسّر می‌نمود. با تحوّل این تشکّل‌ها و ...

متن کامل

تحولات سیاسی گرجستان: از حمله مغولان تا تأسیس حکومت ایلخانان

برآمدن چنگیزخان و حمله مغولان به بخش وسیعی از آسیا و قسمت‌هایی از اروپا، از مهم‌ترین رویدادهای قرن هفتم هجری به شمار می‌آیند. سرزمین گرجستان، از جمله مناطقی بود که در پی نخستین لشکرکشی‌های مغولان به قفقاز، مورد توجه و تهاجم آنان قرار گرفت. تهاجم و تسلط مغولان بر گرجستان، موجب تحولات سیاسی در عرصه‌های داخلی و خارجی این کشور شد. تضعیف گرجستان در منطقه، تابعیت پادشاهی قدرتمند باگراتیدی از امپراتور...

متن کامل

تحولات اجتماعی در دیلم و تشکیل حکومت آل بویه

بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی تشکیل حکومتها در تاریخ ایران همواره از موقعیت ویژه ای برخوردار بوده و یک رکن اصلی در ایجاد حکومتها هستند تشکیل حکومت شیعه آل بویه به عنوان یک تحول نقش اجتماعی فرهنگی شیعه را در تحولات قرن چهارم دیلمستان رقم زد. وجود تعداد زیادی از علویان در طبرستان و دیلمستان به خاطر عدم دسترسی خلفای ستمگر به ایشان و در پی آن آشنایی دیلمیان با عقاید و افکار سادات و وجود دشمن مشترکی چو...

متن کامل

نهادهای ایدئولوژیک و استمرار حکومت پهلوی دوم 1320 تا 1357

 شدت و کیفیت اثربخشی قدرت ایدئولوژی،یکی از مؤلفه‌های قدرت نرم است که موردتوجه و تأکید هر نظام سیاسی است. موفقیت نظام سیاسی در گسترش ایدئولوژی خود در لایه‌های مختلف جامعه، تأثیر قابل‌توجهی بر تداوم و ثبات آن نظام سیاسی دارد. پهلوی دوم که سلطنت را از ضعیف‌ترین موقعیت سیاسی و اجتماعی آغاز کرد در دوران سلطنتش از طریق نهادهای متعدد فرهنگی، کوشید تا با گسترش ایدئولوژی ایران ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023